Bài 4 - Từ Bỏ Quyền Lực

Vua Quả Lành và Hoàng Hậu Sivali

Từ Bỏ Quyền Lực (Chương 3)

Thủy Tú dịch thuật

Câu chuyện này đã xảy ra từ lâu lắm, vào lúc mà loài người sống rất thọ, đến cả 10,000 năm! Sau khi Vua Quả Lành đã trị vì được khoảng 7,000 năm. Tình cờ là vào một ngày nọ, người làm vườn của hoàng gia đem đến cho vua một cái rổ đựng đủ loại hoa quả thật tuyệt vời. Vua thích chúng đến nỗi ngài muốn đến thăm vườn hoa. Thế là người làm vườn sắp xếp và trang hoàng khu vườn, rồi mời ngài đến thăm viếng.

Vua ngồi trên một con voi hoàng gia, theo sau là toàn bộ triều đình và nhiều thường dân của kinh thành Mithila. Khi vua đi qua cổng khu vườn ngài trông thấy hai cây xoài thật đẹp. Một cây thì đầy trái chín mọng trong khi cây kia thì hoàn toàn không có trái. Vua hái một trái ăn và rất thích vị thơm ngọt của nó. Ngài quyết định là sẽ ăn thêm vài trái nửa trước khi đi về.

Khi mọi người thấy vua đã ăn xong quả xoài đầu tiên, họ biết là họ có thể ăn những trái còn lại. Chẳng mấy chốc tất cả những trái xoài trên cây đã bị ăn sạch. Khi không còn lại trái nào, thậm chí có người còn bẻ cành và vặt lá để tìm thêm.

Khi Vua Quả Lành đi trở lại ngài trông thấy cây đã bị bẻ cành lá trơ trụi và gần như là bị phá hỏng. Trong khi đó cây không trái thì vẫn tươi đẹp như trước, với những chiếc lá xanh tươi bóng bẩy dưới ánh mặt trời.

Vua hỏi các quan đại thần, “Chuyện gì đã xảy ra ở đây?” Họ cắt nghĩa, “Từ khi hoàng thượng ăn quả đầu tiên, dân chúng nghĩ là họ được tha hồ ăn những trái còn lại. Trong khi vạch tìm thêm trái họ đã làm gẫy những cành và lá. Cây còn lại đã không bị hư hại gì và vẫn tươi đẹp, vì nó không có trái.”

Điều này làm vua rất buồn. Ngài nghĩ, “Cây đầy trái này đã bị phá hỏng, nhưng cây không trái đã được chừa lại. Vương vị của ta cũng giống như cây xum xuê trái – hể càng nhiều quyền lực và của cải thì càng sợ bị mất chúng. Cuộc sống thánh thiện của một tu sĩ đơn giản thì giống như cây không trái – từ bỏ quyền lực và của cải dẫn đến thong dong không sợ hãi.”

Thế là Đấng Giác Ngộ quyết định từ bỏ gia sản và quyền lực của mình, bỏ lại vinh quang của vương quyền, từ bỏ việc liên tục bảo vệ vị trí của mình. Thay vào đó ngài muốn đem mọi nỗ lực vào việc sống một đời sống thanh tịnh của một tỳ khưu đơn giản. Chỉ có như vậy thì ngài mới có thể tìm thấy hạnh phúc dài lâu cho mình, và còn có thể sẽ đem nó đến cho người khác nữa.

Vua trở về thành phố. Đứng bên cạnh cổng hoàng cung, vua cho gọi vị tổng tư lệnh cúa quân đội đến gặp. Ngài nói, “Kể từ bây giờ, không ai được thấy mặt ta ngoại trừ một người hầu đem thức ăn và một người hầu đem nước và bàn chải đánh răng đến. Ông và các quan đại thần sẽ cai trị đất nước dựa theo luật lệ cũ. Ta sẽ sống như một nhà sư đơn giản ở trên tầng lầu cao nhất của hoàng cung.”

Sau khi ngài sống như vậy một thời gian, dân chúng bắt đầu thắc mắc về sự thay đổi của ngài. Một ngày kia, một đám đông đã tụ họp trước sân triều. Họ nói, “Vua của chúng ta không còn giống như trước nữa. Ngài không còn muốn xem múa hát hay coi những trận đấu bò và đấu voi hay đi đến vườn thượng uyển và ngắm nhìn những con ngỗng trên hồ. Tại sao ngài không nói chuyện với chúng ta?” Họ hỏi những người hầu đem thức ăn và nước đến cho vua, “Ngài có nói gì với các ông không?”

Họ nói, “Ngài đang cố gắng giữ tâm trí mình đừng suy nghĩ về những điều mong muốn, để cho tâm được bình an và tinh khiết như tâm của những người bạn cũ của ngài, những vị Phật Im Lặng. Ngài đang cố gắng để phát triển tính trong sạch của những người không sở hữu gì ngoại trừ những phẩm chất tốt. Đến một lúc chúng ta thậm chí còn nghe ngài tuyên bố rằng, “Ta có thể chỉ nghĩ đến những vị Phật Im Lặng, không còn theo đuổi những vui thích bình thường. Sự tự do của họ làm cho họ thật sự hạnh phúc – Ai sẽ đem ta đến nơi họ sống?”

Vua Quả Lành đã sống trên tầng lầu cao nhất của cung điện, cố gắng làm một nhà sư đơn giản chỉ được khoảng bốn tháng. Đến lúc đó ngài nhận thấy rằng có quá nhiều điều chi phối tâm trí ở vương quốc Mithila xinh đẹp. Ngài thấy chúng như một chướng ngại bên ngoài cản bước ngài trên đường tìm kiếm bình yên và chân lý bên trong. Vì thế ngài quyết định lần cuối là sẽ từ bỏ tất cả và đi đến rặng Himalayas (Hi Mã Lạp Sơn) để sống đời một nhà sư ẩn dật trong rừng thẩm.

Vua cho người đem những chiếc cà sa vàng và bình bát khất thực của tỳ khưu đến. Và ra lệnh cho thợ hớt tóc trong cung đến cạo  râu tóc cho mình. Rồi sáng sớm hôm sau, ngài bắt đầu rời bước xuống thang lầu của hoàng cung.

Trong khi đó Hoàng hậu Sivali đã nghe về kế hoạch của ngài. Bà triệu tập 700 phi tần xinh đẹp nhất của hậu cung và đem họ đi lên cầu thang. Họ đi ngang qua Vua Quả Lành, lúc đó đang đi xuống, nhưng không nhận ra ngài vì ngài mang y phục như một nhà sư. Khi họ lên tới tầng lầu cuối, Hoàng hậu Sivali không thấy ai, chỉ có râu tóc đã cạo của vua còn nằm vương vãi ở đó. Ngay lập tức bà nhận ra rằng vị sư vô danh kia phải là chồng của bà.

Tất cả 701 hoàng hậu và phi tần cùng chạy xuống thang lầu ra đến sân hoàng cung. Nơi đó họ đi theo nhà vua nay đã thành sư. Theo lời Hoàng hậu chỉ bảo, tất cả bọn họ đều xỏa tóc xuống và cố gắng lôi kéo vua ở lại. Họ khóc lóc, nài nỉ vua, “Tại sao ngài lại làm như vậy?” Rồi tất cả dân chúng trong thành phố cũng trở nên xúc động và buồn bã và bắt đầu đi theo ngài. Họ đã khóc tức tưởi và kêu lên, “Chúng tôi nghe nói là vua của chúng tôi đã trở thành một nhà sư đơn giản. Làm sao chúng tôi có thể tìm được một bậc minh quân như vậy nữa?

Cảnh 700 phi tần của hậu cung với khăn choàng duyên dáng xinh đẹp và nữ trang lộng lẩy, khóc lóc van xin, đã không làm thay đổi được ý chí của Đấng Giác Ngộ. Vì ngài đã thực hiện quyết định của mình và cương quyết theo đến cùng. Ngài đã từ bỏ chiếc bình dầu thánh bằng vàng của đất nước, một biểu hiệu quyền lực của hoàng tộc đã giao phó cho ngài. Thay vào đó ngài nay chỉ mang theo chiếc bình bát bằng đất sét của một nhà sư khiêm tốn, một người đi tìm Chân Lý.

Cuối cùng Hoàng hậu Sivali ngừng khóc. Bà thấy rằng các phi tần xinh đẹp từ hậu cung đã không cản được chồng bà. Vì thế bà đến gặp vị tư lệnh quân đội. Bà bảo ông hảy đốt cháy những căn nhà nhỏ cũ kỹ và những tòa nhà lớn bỏ hoang trên đường vua đi ngang qua. Bà nói ông hảy đốt cháy những buị cây xanh ở nhiều nơi khác nhau trong thành phố, để tạo nên nhiều đám khói.

Khi việc này đã được thực hiện, hoàng hậu nằm phủ phục dưới chân vua và khóc, “Kinh thành Mithila đang bị cháy, bẩm hoàng thượng! Các toà nhà đẹp đẽ với những tác phẩm nghệ thuật có giá trị, ngọc ngà châu báu, kho tàng đang bị phá hủy. Hảy trở về, hỡi hoàng thượng, và bảo vệ gia tài của ngài trước khi quá trễ.”

Nhưng Đấng Giác Ngộ trả lời, “Những thứ đó thuộc về người khác. Ta không có gì cả. Nên ta không sợ mất bất cứ vật gì. Và dù có mất tài sản nó không thể làm cho ta buồn. Tâm hồn của ta rất là bình an.”

Rồi ngài rời thành phố qua cổng phía bắc, vẫn bị theo sau bởi 701 vị hoàng hậu và phi tần. Theo lệnh của Hoàng hậu Sivali, họ chỉ cho ngài thấy những ngôi làng bị cướp phá. Có những kẻ mang vũ khí đang tấn công, trong khi đó vài người khác thì dường như bị thương và chết. Nhưng cái trông giống như máu đó chỉ là phẩm đỏ, và người chết chỉ là giả tạo. Vua biết nó chỉ là mưu kế, vì thật ra đã không có  trộm cướp hay kẻ vơ vét phá hoại ở trong xứ ngay từ đầu.

Sau khi đi đã khá xa, vua ngừng lại và hỏi các quan đại thần của ngài, “Vương quốc này là của ai?” “Của ngài, bẩm chúa công,” họ nói. “Vậy thì hảy phạt bất cứ ai đi qua lằn ranh này,” vua ra lệnh khi ngài vẽ xong một lằn ngang qua con đường. Không một ai, kể cả Hoàng hậu Sivali, dám bước qua lằn ranh. Nhưng khi bà thấy vua tiếp tục đi trên đường, lưng của ngài đối diện bà, hoàng hậu đã đau buồn thảng thốt. Vừa đấm ngực bà vừa bước qua khỏi lằn vạch. Một khi lằn ranh đã bị vượt qua, đám đông không còn sợ nữa và họ đi theo bà.

Hoàng hậu đã giữ quân đội với bà và toàn bộ đám đông tiếp tục theo sau Vua Quả Lành. Ngài đi tiếp thêm nhiều dặm đường, hướng về rặng Himalayas ở phía bắc.

Trong khi đó, có một vị sư với trình độ tu tập rất thâm hậu tên là Narada, sống trong một hang động vàng ở Himalayas. Ông là một người rất thông thái. Qua nỗ lực thiền định thâm sâu, ông đã đạt được quyền năng siêu nhiên mà chỉ những vị thánh nhân cao nhất mới có. Sau khi thiền định trong một trạng thái tĩnh lặng tuyệt vời suốt một tuần lễ ông đột nhiên la lớn, “Hạnh phúc gì đây! Ồ, hạnh phúc gì đây!”

Rồi ông dùng khả năng đặc biệt của mình, nhìn khắp mọi nơi trong nước Ấn Độ để coi có người nào đang chân thành tìm kiếm hạnh phúc giống như vậy, thong dong tự tại không vướng bận với cuộc sống thường ngày. Ông chỉ thấy Vua Quả Lành, vị Bồ Tát mà một ngày nào đó sẽ trở thành Phật. Ông thấy người ấy đã từ bỏ tất cả quyền lực trần gian của mình. Thế mà ngài vẫn bị chặn lại, vẫn bị cản trở bởi chướng ngại của đám đông đi theo từ kiếp sống trước của ngài. Để có thể giúp đỡ và khuyến khích ngài, ông dùng pháp thuật bay đến trước mặt vua.

Ông hỏi Vua Quả Lành, “Này tỳ khưu, tại sao đám đông ồn ào này đi theo ông vậy?” Vua trả lời, “Tôi đã từ bỏ vương quyền và xa rời thế giới để vun bồi đức hạnh. Đó là lý do tại sao những người từng là thân bằng quyến thuộc của tôi đi theo tôi, mặc dù rằng tôi rời xa họ trong êm thắm.”

Vị thánh sư nói, “Đừng có tự tin quá, tỳ khưu à. Ông chưa hoàn toàn thành công trong việc rời khỏi thế giới đâu. Bởi vì vẫn còn những trở ngại bên trong ông. Đó là “Năm Chướng Ngại” – những ái dục bình thường của thị giác, âm thanh và vân vân; sự mong muốn làm hại người khác; sự lười biếng, sự lo âu; sự nghi ngờ không chính đáng. Vì vậy, hảy thực tập những đức tính Thanh Tịnh Hoàn Hảo, hảy kiên nhẫn và đừng nghĩ quá nhiều hoặc quá ít về mình.

Ông nói lời cuối, “Đây là lời cầu chúc của ta cho ông – mong rằng lòng nhân từ, kiến thức và sự Thật sẽ bảo vệ ông trên con đường ông đi.” Rồi vị thánh sư biến mất để về lại hang động vàng của ông.

Nhờ vào lời khuyên khôn khéo này, Vua Quả Lành càng ít quan tâm đến đám đông bên ngoài, và nhận ra rầng cản trở lớn nhất chính là những chướng ngại bên trong.

Trong khi đó Hoàng hậu Sivali lại quỳ dưới chân ngài một lần nữa. Bà van nài, “Hoàng thượng ơi, xin ngài lắng nghe tiếng van khóc của những người quanh đây. Trước khi rời xa họ để mưu cầu chân lý, xin hảy làm an lòng họ bằng cách trao vương miện cho con trai ngài để nó thay ngài cai trị đất nước.”

Ngài trả lời, “Ta đã để lại cận thần, bạn bè, thân quyến và xứ sở. Hoàng hậu đừng lo, các quý tộc của Mithila dậy dổ Hoàng  tử Trường Thọ rất tốt, và họ sẽ bảo vệ và ủng hộ  cả hai người.”

Bà vẫn than vãn, “Ôi hoàng thượng, để trở thành một tỳ khưu ngài làm cho thiếp mất đi một người chồng. Thật là xấu hổ! Thiếp phải làm gì đây?”

Vua nói, “Chỉ cần chăm lo dậy dỗ cho hoàng tử đừng có những ý nghĩ, lời nói hay hành động xấu. Nếu không nàng sẽ tự đem những hậu quả đau buồn đến cho mình.”

Khi mặt trời lặn, hoàng hậu dựng lều trại trong khi vua đi vô rừng ngủ dưới một gốc cây. Ngày hôm sau bà tiếp tục đi theo vua, đem quân đội theo với bà.Họ đến một thành phố nhỏ.

Tình cờ có một người đàn ông trong thành phố vừa mua được một miếng thịt ngon ở tiệm bán thịt. Sau khi nấu chín ông để nó trên bàn cho nguội, thì một con chó hoang đã ngoạm lấy nó rồi bỏ chạy. Ông ta rượt theo con chó đến tận cổng phía nam của thành phố. Đến đó thì ông ta bỏ cuộc vì quá mệt để đi tiếp.

Con chó trên đường trốn chạy đã cắt ngang qua đường đi của Vua Quả Lành và Hoàng hậu Sivali. Thấy đông người, con chó sợ hãi nên bỏ lại miếng thịt trên đường rồi chạy mất. Vua thấy đó là một miếng thịt ngon và không biết ai là chủ nhân của nó. Vì vậy ngài chùi sạch miếng thịt rồi bỏ vô bát khất thực của mình và ăn.

Hoàng hậu Sivali vì đã quen ăn những món cao lương mỹ vị ở hoàng cung nên cảm thấy lợm giọng. Bà nói với vua, “Ngay cả khi gần chết, một người quyền quý cũng sẽ không ăn thức ăn thừa của chó! Ăn những thức ăn gớm ghiếc như vậy sẽ làm cho ngài bị mất đi phẩm giá!” Nhưng vua đã trả lời rằng, “Sự hảnh diện quá đáng của hoàng hậu làm cho nàng không nhìn thấy giá trị của miếng thịt này.. Nếu được đón nhận đúng cách, tất cả thực phẩm đều sạch sẽ và lành mạnh!”

Khi họ tiếp tục lên đường đi đến thành phố, Vua Quả Lành suy nghĩ, “Hoàng hậu Sivali cứ đi theo mình mãi. Đây thật là điều xấu cho một nhà sư. Người ta sẽ nói rằng, “Ông ấy đã từ bỏ vương quốc của ông nhưng lại không thể bỏ được vợ ông!” Ta phải tìm cách dậy cho bà ấy biết rằng bà phải đi về.”

Vừa lúc đó họ trông thấy một bầy trẻ đang chơi gần bên. Trong đám đó có một em gái có đeo một chiếc vòng ở một bên cổ tay và hai chiếc ở bên cổ tay kia. Nghĩ rằng em là một đứa bé thông minh nên vua bèn hỏi, “Này cháu bé, tại sao một tay của cháu làm ra tiếng động mỗi khi di chuyển trong khi tay kia thì không?”

Đứa bé gái trả lời, “Thưa sư, đó là vì trên một tay thì có hai chiếc vòng, trong khi tay kia thì chỉ có một. Tay có hai chiếc thì chiếc thứ nhì chạm vào chiếc thứ nhất và làm ra tiếng động. Tay chỉ có một chiếc vòng nên giữ được yên lặng. Vì thế nếu ngài muốn được hạnh phúc ngài phải học cách tự hài lòng khi ở một mình.”

Bồ Tát liền nói với hoàng hậu, “Nàng có nghe câu nói khôn ngoan của cháu bé này không? Là một tỳ khưu, ta thật là xấu hổ khi để cho nàng đứng cạnh ta trước mặt cô bé. Vì vậy nàng hảy đi đường nàng và ta sẽ đi đường ta. Chúng ta không còn là vợ chồng nữa – chào tạm biệt!”

Hoàng hậu đồng ý và họ đã đi hai đường riêng rẽ. Nhưng bà trở nên đau buồn nữa và quay lại đi theo vua. Họ cùng đi vào thành phố, để sư có thể đi khất thực.

Họ đến trước căn nhà của một người làm cung tên. Họ coi ông nhúng ướt mũi tên còn nóng đỏ, và kéo nó thẳng ra trong khi nhìn xuống thân cung chỉ với một mắt mở. Vua hỏi ông, “Ông bạn, để làm cho mũi tên hoàn toàn thẳng, tại sao ông nhìn nó với một mắt mở và mắt kia đóng lại?”

Người làm cung tên trả lời, “Với hai mắt mở, cảnh thấy được từ mắt thứ hai sẽ làm phân tâm. Chỉ bằng cách tập trung cái nhìn của tôi trong một mắt thì tôi mới có thể thật sự nhìn thấy độ thẳng của cung tên. Vì thế nếu ngài muốn được hạnh phúc ngài phải học cách tự hài lòng khi ở một mình.”

Vua nhận thực phẩm khất thực và rồi họ rời thành phố. Vua nói với hoàng hậu, “Nàng có nghe cùng một câu nói khôn ngoan từ người thợ nhà nghề đó không? Là một tỳ khưu, ta thật là xấu hổ khi để cho nàng đứng cạnh ta trước mặt ông ấy. Vì vậy nàng hảy đi đường nàng và ta sẽ đi đường ta. Chúng ta không còn là vợ chồng nữa – chào tạm biệt!” Nhưng bà vẫn theo ông.

Rồi vị Đaị Thánh Nhân cắt một thân cây cỏ cao. Ngài nói với Hoàng hậu Sivali, “Giống như hai phần của thân cây cỏ cao này không thể nối lại với nhau, ta sẽ không kết hợp với nàng trong hôn nhân nữa. Hai chúng ta không thể kết nối cùng nhau nữa. Như một thân cây cỏ còn nguyên chưa cắt, hảy sống một mình, người vợ cũ Sivali của ta.”

Khi nghe điều này hoàng hậu đã nổi điên lên vì bực tức và đau khổ. Bà tự đánh mình với cả hai tay cho đến khi bà té xuống đất và bất tỉnh. Nhìn thấy vậy, Bồ Tát đã nhanh chóng rời đường chính. Ngài xoá bỏ hết dấu chân và biến mất vào rừng.

Trước đó ngài đã từ bỏ quyền lực và sự giàu có của một vị vua. Giờ đây ngài lại từ bỏ quyền lực và lòng ham muốn của một người chồng. Cuối cùng ngài đã được tự do để theo con đường của một vị sư rong ruổi đi tìm Chân Lý. Ngài đã đến được Himalayas và chỉ trong vòng một tuần lễ ngài đã có thể triển khai được những trí năng đặc biệt. Ngài đã chẳng bao giờ trở lại thế giới bình thường nữa.

Trong khi đó các quan đại thần, tuy đi theo nhưng vẫn giữ một khoảng cách, nay thấy hoàng hậu bất tỉnh nên đến gần để xem sao. Họ rẩy nước lên mặt bà và lay bà tỉnh dậy. Hoàng hậu hỏi, “Hoàng thượng chồng của tôi ở đâu?” Họ nói, “Chúng thần không biết. Hoàng hậu có biết không?” Trong cơn hoảng loạn bà ra lệnh, “Đi tìm ông ấy ngay!” Họ chia nhau tìm kiếm, nhung dĩ nhiên là ngài đã đi xa rồi.

Khi Hoàng hậu Sivali hồi phục  từ nỗi lo sợ và đau buồn, bà nhận ra rằng mình không còn giận dử, hờn ghen hay là hận thù với sư Quả Lành. Trái lại bà cảm phục ông hơn bao giờ kể từ ngày họ gặp nhau, khi bà đưa tay cho ông nắm và dẫn ông lên ngai vàng.

Hoàng hậu cho xây tượng đài để thể hiện lòng tôn kính vua dũng cảm Quả Lành ở bốn chỗ: nơi ngài đã nói chuyện với thánh nhân Narada lúc vị này xuất hiện ở trên không, nơi ngài đã ăn miếng thịt ngon để lại bởi con chó, nơi ngài đã đặt câu hỏi với em bé gái, và với người làm mủi tên.

Bà cho tổ chức lễ đăng vương của Hoàng tử Trường Thọ ở bên cạnh hai cây xoài trong khu vườn hoàng gia. Rồi cùng với quân đội và những người tham dự buổi lễ, họ đi trở về kinh thành Mithila.

Mặc dù phải đối mặt với chính mình, Hoàng hậu Sivali đã học được nhiều điều qua việc đeo đuổi và cuối cùng là mất chồng mình, Vua Quả Lành. Và rồi bà cũng đã nếm được mùi vị của tự do!

Vị phu nhân khôn ngoan đó đã từ bỏ trách nhiệm hoàng gia của mình. Bà về hưu để tu thiền ở khu vườn gần mấy cây xoài. Với nhiều nỗ lực, bà đạt được trạng thái thiền định cao và nhờ vậy mà bà đã được tái sinh vào cõi trời.

Ý chính: Làm gia tăng quyền lực dễ hơn là từ bỏ nó.

************

King Fruitful and Queen Sivali

Giving Up Power (Chapter 3.)

This story happened very long ago, at a time when people lived much longer lives, even 10,000 years! After King Fruitful had ruled for about 7,000 years, it just so happened that the royal gardener brought him an especially wonderful collection of fruits and flowers. He liked them so much that he wanted to see the garden. So the gardener arranged and decorated the garden, and invited him to visit.

The king set out on a royal elephant, followed by the entire court and many of the ordinary people of Mithila. When he entered through the garden gate he saw two beautiful mango trees. One was full of perfectly ripe mangoes, while the other was completely without fruit. He took one of the fruits and enjoyed its delicious sweet taste. He decided to eat more of them on his return trip.

When the people saw that the king had eaten the first fruit, they knew it was all right for them to eat. In no time at all the mangoes had been eaten. When the fruits were gone, some even broke the twigs and stripped the leaves looking for more.

When King Fruitful returned he saw that the tree was stripped bare and nearly destroyed. At the same time the fruitless tree remained as beautiful as before, its bright green leaves shining in the sunlight.

The king asked his ministers, "What has happened here?" They explained, "Since your majesty ate the first fruit, the people felt free to devour the rest. Searching for more fruits they even destroyed the leaves and twigs. The fruitless tree was spared and remains beautiful, since it has no fruit."

This saddened the king. He thought, "This fruitful tree was destroyed, but the fruitless one was spared. My kingship is like the fruitful tree - the more the power and possessions, the greater the fear of losing them. The holy life of a simple monk is like the fruitless tree - giving up power and possessions leads to freedom from fear."

So the Great Being decided to give up his wealth and power, to leave the glory of kingship behind, to abandon the constant task of protecting his position. Instead he decided to put all his effort into living the pure life of a simple monk. Only then could he discover lasting deep happiness, which would spread to others as well.

He returned to the city. Standing next to the palace gate, he called for the commander of the army. He said, "From now on, no one is to see my face except a servant bringing food and a servant bringing water and toothbrush. You and the ministers will rule according to the old law. I will live as a simple monk on the top floor of the palace."

After he had lived for a while in this way, the people began to wonder about the change in him. One day a crowd gathered in the palace courtyard. They said, "Our king is not as he was before. He no longer wants to see dancing or listen to singing or watch bull fights and elephant fights or go to his pleasure garden and see the swans on the ponds. Why does he not speak to us?" They asked the servants who brought the king his food and water, "Does he tell you anything?"

They said, "He is trying to keep his mind from thinking about desirable things, so it will be peaceful and wholesome like the minds of his old friends, the Silent Buddhas. He is trying to develop the purity of the ones who own nothing but good qualities. Once we even heard him say out loud, "I can think only of the Silent Buddhas, free from chasing ordinary pleasures. Their freedom makes them truly happy - who will take me to where they live?"

King Fruitful had been living on the top floor of the palace trying to be a simple monk for only about four months. At that point he realized there were too many distractions in the beautiful kingdom of Mithila. He saw them as only an outer show keeping him from finding inner peace and Truth. So he decided, once and for all, to give up everything and become a forest monk and go live in the Himalaya Mountains.

He had the yellow robes and begging bowl of a monk brought to him. He ordered the royal barber to shave his head and beard. Then early the next morning, he began walking down the royal staircase.

Meanwhile Queen Sivali had heard about his plans. She gathered together the 700 most beautiful queens of the royal harem and took them up the staircase. They passed King Fruitful coming down, but didn't recognize him dressed as a monk. When they got to the top floor, Queen Sivali found it empty, with only the king's shaven hair and beard still there. Instantly she realized the unknown monk must be her husband.

All 701 queens ran down the stairs to the palace courtyard. There they followed the king-turned-monk. As Queen Sivali had instructed them, they all let down their hair and tried to entice the king to stay. They cried and cried, pleading with him, "Why are you doing this?" Then all the people of the city became very upset and began following him. They were weeping as they cried out, "We have heard that our king has become a simple monk. How can we ever find such a good and fair ruler again?"

The 700 harem queens, wearing all their lovely veils and rich jewels, crying and begging, did not change the mind of the Enlightenment Being. For he had made his decision and was determined to stick to it. He had given up the gold anointing bowl of state, which had passed the power of the royal family to him. Instead he now carried only the plain clay-begging bowl of a humble monk, a seeker of Truth.

Finally Queen Sivali stopped crying. She saw that the beautiful queens from the harem had not stopped her husband. So she went to the commander of the army. She told him to set a fire among the slum houses and abandoned buildings that were in the king's path. She told him to set fires of brush and wet leaves in different areas of the city, to make a lot of smoke.

When this was done she fell to the ground at the king's feet and cried, "All Mithila is burning, my lord! The beautiful buildings with their valuable art works, precious metals and jewels, and treasures are all being destroyed. Return, oh king, and save your riches before it is too late."

But the Enlightenment Being replied, "All these things belong to others. I own nothing. So I'm not afraid of losing anything. And losing things can't make me sad. My mind is at peace."

Then he left the city through the northern gate, still followed by all 701 queens. According to Queen Sivali's instructions, they showed him villages being robbed and destroyed. There were armed men attacking, while others seemed wounded and dead. But what looked like blood was really just red dye, and the dead were only pretending. The king knew it was a trick, since there were no actual robbers and plunderers in the kingdom in the first place.

After walking still farther, the king stopped and asked his ministers, "Whose kingdom is this?" "Yours, oh lord," they said. "Then punish any who cross this line," he ordered, as he drew a line across the road. No one, including Queen Sivali, dared to cross the line. But when she saw the king continuing on down the road, with his back to her, she was grief-stricken. Beating her breast she fell across the line. Once the line was crossed, the whole crowd lost its fear and followed her.

Queen Sivali kept the army with her as the entire crowd kept following King Fruitful. He continued for many miles, heading for the Himalayas in the north.

Meanwhile, there was a very advanced monk named Narada, who lived in a golden cave in the Himalayas. He was a very wise man. By great mental effort he had gained supernatural powers that only the highest holy men are said to have. After meditating in a wonderful trance for a full week he suddenly shouted, "What happiness! Oh what happiness!"

Then, using his special powers, he looked out over all India to see if there was anyone who was sincerely seeking that same happiness, free of all the distractions of the world. He saw only King Fruitful, the Bodhisattva who would some day become the Buddha. He saw that he had given up all his earthly power. And yet he was still blocked, still hindered by the obstacle of the crowd following him from his previous worldly life. In order to help and encourage him, he magically flew through the air and floated in front of the king.

He asked King Fruitful, "Oh monk, why is this crowd with all its noise following you?" The king replied, "I have given up the power of kingship and left the world for good. This is why my former subjects follow me, even though I leave them happily."

The holy monk said, "Don't be too confident, oh monk. You haven't succeeded in leaving the world quite yet. For there are still obstacles inside of you. These are the 'Five Hindrances' - the desire for ordinary pleasures of sight, sound and so forth; the desire to harm others; laziness; nervous worrying; and unreasonable doubts. Therefore, practice the Perfections, be patient, and don't think either too much or too little of yourself."

He finished by saying, "I give you my blessing - may goodness, knowledge and Truth protect you on your way." Then he disappeared and reappeared back in his golden cave.

Due to this wise advice, King Fruitful became even less concerned with the crowd outside, realizing that the greatest obstacles, or hindrances, are the ones inside.

Meanwhile Queen Sivali fell at his feet once again. She pleaded, "Oh king, hear the wails of your subjects. Before leaving them for good, comfort them by crowning your son to rule in your place."

He replied, "I have already left my subjects, friends, relatives and my country behind. Have no fear, the nobles of Mithila have trained Prince Longlife well, and they will protect and support you both."

She continued, "Oh king, by becoming a monk you are leaving me without a husband. What a shame! What am I to do?"

He said, "Only be careful to teach the prince no unwholesome thoughts, words or deeds. Otherwise you would bring painful results to yourself."

As the sun set, the queen made camp while the king went into the forest to sleep at the foot of a tree. The next day she continued to follow him, bringing the army with her. They approached a small city.

It just so happened that a man in the city had bought a fine piece of meat from a butcher. After cooking it he placed it on a table to cool, when a stray dog grabbed it and ran off. The man followed the dog as far as the southern gate of the city. There he gave up because he was too tired to continue.

The escaping dog crossed the path of King Fruitful and Queen Sivali. Frightened by them, he dropped the meat on the road. The king saw that it was a good piece of meat and that the real owner was unknown. So he cleaned the meat, put it in his begging bowl, and ate it.

Queen Sivali, who was used to eating the delicacies of the palace, was disgusted. She said to him, "Even at the point of death a high class person would not eat the leavings of a dog! Eating such disgusting food shows you are completely unworthy!" But he replied, "It is your own vanity that keeps you from seeing the value of this meat. If rightfully obtained, all food is pure and wholesome!"

As they continued to approach the city, King Fruitful thought, "Queen Sivali keeps following me. This is a bad thing for a monk. People say, 'He has given up his kingdom, but he can't get rid of his wife!' I must find a way to teach her she must go."

Just then they came upon some playing children. Among them was a girl with one bracelet on one wrist and two on the other. Thinking she was a wise child, the king asked her, "My child, why does your one arm make noise with every movement, while the other does not?"

The little girl replied, "Oh monk, it's because on one arm there are two bracelets, while on the other there is only one. Where there are two, it's the second that clangs against the first and makes noise. The arm with only one bracelet remains silent. So if you would be happy, you must learn to be contented when alone."

The Bodhisattva said to the queen, "Do you hear the wisdom of this child? As a monk I would be ashamed to let you stay with me in front of her. So you go your way and I'll go mine. We are husband and wife no more - good-bye!"

The queen agreed and they took separate paths. But she became grief-stricken again and returned to follow the king. They entered the city together, so he could collect alms food.

They came to the house of an arrow maker. They watched him wet the red-hot arrow, and straighten it while sighting down the shaft with only one eye open. The king asked him, "Friend, to make the arrow perfectly straight, why do you view it with one eye open and the other shut?"

The arrow maker answered, "With both eyes open, the wide view of the second eye is distracting. Only by concentrating my view in one eye can I truly see the straightness of the arrow. So if you would be happy, you must learn to be contented when alone."

The king collected alms food and then they left the city. He said to the queen, "Did you hear the same wisdom again from that craftsman? As a monk I would be ashamed to let you stay with me in front of him. So you go your way and I'll go mine. We are husband and wife no more - good-bye!" But still she followed him.

Then the Great Being cut a stalk of tall grass. He said to Queen Sivali, "Just as the two pieces of this stalk of grass cannot be joined again, so I will not join you again in the marriage bed! We two can never be joined together again. Like a full stalk of uncut grass, live on alone, my ex-wife Sivali."

On hearing this the queen went crazy with shock and grief. She beat herself with both hands until she fell to the ground - completely unconscious. Realizing this, the Bodhisattva quickly left the roadway. He erased his footsteps and disappeared into the jungle.

First he had given up the power and wealth of a king. Now he had given up the power and desire of a husband. At last he was free to follow the path of a Truth-seeking wandering monk. He made his way to the Himalayas and in only one week he was able to develop special mental powers. Never again did he return to the ordinary world.

Meanwhile the royal ministers, who had been following at a distance, reached the fainted queen. They sprinkled water on her and revived her. She asked, "Where is my husband the king?" They said, "We don't know. Don't you know?" In a panic she ordered, "Search for him!" They looked and looked, but of course he was gone.

When Queen Sivali recovered from her fear and grief, she realized she felt no anger, jealousy or vengeance towards the monk Fruitful. Instead she admired him more than at any time since the day they met, when she gave him her hand and led him to the throne.

She had monuments erected to honor the courageous King Fruitful on four sites: where he had spoken with the floating holy man Narada, where he had eaten the good meat left by the dog, where he had questioned the little girl, and also the arrow maker.

Beside the two mango trees in the royal garden, she had Prince Longlife crowned as the new king. Together with the army and crowds of followers, they returned to the city of Mithila.

In spite of herself, Queen Sivali had learned something by following, and finally losing, her husband King Fruitful. She too had tasted freedom!

The wise lady gave up her royal duties. She retired to meditate in the garden by the mango trees. With great effort, she gained a high mental state leading to rebirth in a heaven world.

The moral is: It's easier to gain power than to give it up.

Kurunegoda Piyatissa

(The Jataka stories)